Ngoại giao với hoạt động xuất khẩu nông, thủy sản sang Trung Đông - Châu Phi

Ngày 5/7, tại Hà Nội, Bộ Ngoại giao đã tổ chức Hội thảo“Ngoại giao với hoạt động xuất khẩu nông, thủy sản sang Trung Đông-châu Phi” nhằm đánh giá tiềm năng, cơ hội, thực trạng xuất khẩu hàng nông, thủy sản sang khu vực Trung Đông - châu Phi thời gian qua và trao đổi về các giải pháp để Bộ Ngoại giao và các bộ/ngành liên quan đồng hành cùng doanh nghiệp mở rộng thị trường xuất khẩu hàng nông, thủy sản của ta sang khu vực này thời gian tới.

Hội thảo đã thu hút sự quan tâm của hơn 200 đại biểu gồm các Đại sứ, đại diện Đại sứ quán các nước khu vực Trung Đông-châu Phi tại Việt Nam, đại diện các bộ/ngành liên quan và nhiều địa phương trong cả nước, cùng các hiệp hội, doanh nghiệp Việt Nam và các nước khu vực hoạt động trong lĩnh vực xuất, nhập khẩu nông, thủy sản.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Vũ Hồng Nam đánh giá cao sự tham dự đông đảo của các cơ quan trung ương, địa phương, các Đại sứ quán, các doanh nghiệp hai bên, thể hiện sự quan tâm và nhu cầu ngày càng cao của doanh nghiệp Việt Nam trong việc tăng cường hợp tác nhằm khai thác tiềm năng thương mại với thị trường Trung Đông-châu Phi. Thứ trưởng khẳng định công tác ngoại giao phục vụ kinh tế là một trọng tâm công tác của Bộ Ngoại giao. Bộ Ngoại giao và các cơ quan hữu quan nhà nước luôn sát cánh, đồng hành hỗ trợ doanh nghiệp thành công trong quá trình phát triển, mở rộng thị trường và hội nhập sâu rộng với thế giới.

Tại Phiên thảo luận, đại diện các Bộ Công Thương, Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Nội vụ, Ngoại giao đã trình bày về tiềm năng và cơ hội xuất khẩu nông, thủy sản sang thị trường Trung Đông-châu Phi và một số vấn đề cần lưu ý khi xuất khẩu hàng nông thủy sản vào thị trường khu vực; thuận lợi và khó khăn trong xuất khẩu nông sản của Việt Nam với khu vực; về vai trò của giấy chứng nhận Halal (Đây là quá trình xem xét đánh giá độc lập, khách quan để xác nhận rằng những sản phẩm/dịch vụ cụ thể được đánh giá không sử dụng các thành phần haram và điều kiện sản xuất/cung cấp dịch vụ đáp ứng yêu cầu của Kinh Qur’an và luật Shari’ah và tiêu chuẩn Halal.) trong việc xuất khẩu nông thủy sản sang khu vực Trung Đông và công tác ngoại giao kinh tế đồng hành cùng doanh nghiệp. Bên cạnh đó, đại diện các Cơ quan đại diện ngoại giao và doanh nghiệp các nước Nam Phi, Angola, Iran và Israel cũng thông tin về tiềm năng hợp tác trong lĩnh vực này với Việt Nam.

Theo đánh giá của đại diện các cơ quan, doanh nghiệp tại Hội thảo, với dân số trên 1,6 tỷ người, Trung Đông - châu Phi là thị trường tiêu thụ lớn và đầy tiềm năng đối với các mặt hàng nông, thủy sản của Việt Nam. Thời gian qua, một số sản phẩm nông, thủy sản Việt Nam đã có chỗ đứng nhất định tại thị trường Trung Đông – châu Phi như: gạo, cà phê, hạt điều, hạt tiêu, tôm và cá tra… Tuy nhiên, kim ngạch xuất khẩu nông, thủy sản của Việt Nam sang khu vực vẫn còn rất khiêm tốn nếu so sánh với các thị trường truyền thống khác và chưa tương xứng với tiềm năng và nhu cầu của cả hai bên (năm 2017, kim ngạch nhập khẩu nông sản, thực phẩm của khu vực Trung Đông-Châu Phi là 81 tỷ USD và dự kiến sẽ tăng lên 180 tỷ USD vào năm 2025).

Hoạt động xuất khẩu nông sản của doanh nghiệp Việt Nam sang khu vực Trung Đông - châu Phi thời gian qua cũng bộc lộ nhiều khó khăn, hạn chế nhất định. Về chủ quan, các doanh nghiệp đang gặp các vấn đề về thương hiệu, sử dụng chất cấm trong nuôi trồng thủy hải sản, chủng loại, mẫu mã sản phẩm còn chưa phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng khu vực, hạn chế trong hoạt động chứng nhận Halal, tâm lý e ngại của các doanh nghiệp ta khi kinh doanh với các đối tác tại thị trường khu vực này… Về khách quan, bất ổn chính trị, quy định pháp luật thường xuyên thay đổi, sự khác biệt về văn hóa, tôn giáo, cung cách làm việc của các nước Trung Đông-châu Phi, chi phí vận chuyển cao, phương thức thanh toán hợp đồng gặp nhiều rủi ro, thiếu thông tin thị trường, cạnh tranh của các nước châu Á khác như Trung Quốc, Ấn Độ, Thái Lan, Pakistan… là những yếu tố gây tác động không nhỏ đến kim ngạch xuất khẩu nông, thủy sản sang khu vực này. 

Từ thực trạng trên, các doanh nghiệp đã đối thoại cùng đại diện các bộ, ngành về một số kiến nghị, giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp như xây dựng và đẩy mạnh quảng bá thương hiệu tại thị trường, nâng cao chất lượng sản phẩm, sản xuất theo tiêu chuẩn quốc tế, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong vấn đề chứng nhận Halal, tăng cường trao đổi thông tin  giữa các cơ quan ngoại giao và thương vụ với doanh nghiệp về thị trường và đối tác khu vực, mở rộng mạng lưới hợp tác với các ngân hàng uy tín của khu vực... ./.