Giải pháp nào để tăng giá trị nông sản xuất khẩu vào thị trường châu Âu và Nhật Bản?

Thứ sáu, 17/08/2018 17:37
(ĐCSVN) - Là một quốc gia có thế mạnh về sản xuất và xuất khẩu các sản phẩm nông nghiệp nhưng hiện nay nông sản Việt đang đứng trước những thách thức, rào cản tại thị trường châu Âu (EU) cũng như Nhật Bản.
Ảnh minh họa (Nguồn: A.N)

Vẫn còn nhiều rào cản

Theo ông Trần Ngọc Quân, Phó vụ trưởng Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ (Bộ Công Thương), Việt Nam đặc biệt có lợi thế về sản xuất và xuất khẩu nông sản nhiệt đới sang khu vực thị trường EU, do đây là khu vực không có điều kiện sản xuất những mặt hàng nông sản nhiệt đới. Đặc biệt, thời gian tới EVFTA được ký kết sẽ mở ra nhiều cơ hội cho nông sản Việt Nam. Theo đó, gạo Việt Nam xuất khẩu vào EU sẽ được hưởng hạn ngạch thuế quan riêng. Thuế hàng nông sản giảm sâu, tiếp cận 0-5% trong vòng 7 - 10 năm…

Tuy nhiên, ông Quân cũng lưu ý với doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam, bởi EU là thị trường này rất đề cao giá trị ẩm thực, chất lượng sản phẩm và vệ sinh an toàn thực phẩm. Thực tế, rau quả của Việt Nam mới chiếm được một thị phần rất nhỏ (khoảng 1%) lượng nhập khẩu rau quả của EU. Rau quả Việt Nam xuất khẩu sang EU chủ yếu ở dạng tươi, sơ chế, do công nghệ sau thu hoạch còn kém, kỹ thuật chưa được chuyển giao tới nông dân, việc thu hái, bảo quản vẫn tiến hành thủ công.

“Hiện nay rau quả bị EU rà soát, điều chỉnh chặt chẽ quy định về an toàn thực phẩm và gia tăng tần suất kiểm tra, gây bất lợi đến tiến độ xuất khẩu lên 20% và các loại rau gia vị tăng lên 50%; đồng thời EU đang dự thảo các quy định mới chặt chẽ hơn về tiêu chuẩn chất lượng đối với một số sản phẩm trồng trọt như hồ tiêu, gia vị…Đặc biệt, hàng thủy sản của Việt Nam vẫn đang bị đưa vào diện cảnh báo vàng trong quy chế IUU-UE tiếp tục giám sát chặt chẽ trong 6 tháng tiếp theo đến tháng 10/2018”, ông Quân cảnh báo.

Riêng đối với mặt hàng gạo, ông Trần Ngọc Quân cho biết, mặt hàng này của Việt Nam khi xuất khẩu sang EU hưởng hạn ngạch quan thuế theo diện các nước thành viên WTO (tổng lượng hạn ngạch rất thấp), trong khi Hoa Kỳ, Thái lan, Australia được hưởng hạn ngạch riêng.

Không chỉ vậy, Ủy ban châu Âu (EC) còn đang xem xét nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng của chất propiconazole có thể tồn dư trong lúa gạo từ các chế phẩm thuốc trừ sâu. Đây là một loại thuốc trừ nấm được sử dụng rộng rãi trong sản xuất lúa gạo ở nhiều nước như Hungary, Italy, Ấn Độ, Pakistan, Thái Lan, Uruguay và Việt Nam.

Giá trị nông sản xuất khẩu còn thấp

Với thế mạnh là một nước nông nghiệp nhiệt đới đã và đang hội nhập sâu sắc vào nền kinh tế toàn cầu, Việt Nam có thể sản xuất đa dạng các sản phẩm nông nghiệp có giá trị dinh dưỡng và thương mại cao. Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, đến hết quý II/2018, Việt Nam đã có hơn 10 sản phẩm nông sản xuất khẩu chủ lực, có mặt tại hơn 160 nước và vùng lãnh thổ trên thế giới. Các sản phẩm xuất khẩu trên 1 tỷ USD như cà phê, gạo, điều, rau quả, tiêu… và có mặt ở hầu hết các thị trường nhập khẩu lớn của thế giới như Hoa Kỳ, EU và Nhật Bản.

Tuy nhiên, với hạn chế về năng lực chế biến chuyên sâu, chưa phát triển được mạnh về thương hiệu nên xuất khẩu hàng nông sản, thực phẩm của Việt Nam dù nhiều về số lượng nhưng giá trị kim ngạch chưa tương xứng, lợi nhuận xuất khẩu phải chia sẻ qua nhiều khâu trung gian. Đặc biệt, nhiều nông sản được bán ra thị trường thế giới không có thương hiệu, nhãn mác, phải sử dụng thương hiệu nước ngoài, gây bất lợi không nhỏ ảnh hưởng đến tiến trình tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu của nông sản Việt Nam.

Cần sự phối hợp đồng bộ từ nhiều phía

Với đặc trưng đa phần là các doanh nghiệp xuất khẩu nhỏ và vừa, để có thể tiếp cận và triển khai những hợp đồng lớn, thời gian qua, nhiều doanh nghiệp Việt đã phải hợp tác nhau lại, chọn một doanh nghiệp năng động và mạnh về thị trường đứng làm đầu chuỗi để có thể dễ dàng đáp ứng được yêu cầu của khách hàng, nhà nhập khẩu.

Là một trong những công ty tiên phong trong sản xuất và phân phối cà phê rang xay nguyên chất, bà Nguyễn Thị Hương Trà, quản lý phòng xuất nhập khẩu của Công ty TNHH IDD Việt Nam cho biết, để đưa những sản phẩm cà phê hảo hạng cho người Việt Nam và mang thương hiệu cà phê đẳng cấp của Việt Nam tới thế giới, quá trình chuẩn bị cho việc xuất khẩu cà phê sang thị trường EU đã được IDD chuẩn bị và đầu tư rất lớn về quy trình sản xuất từ quy trình trồng đến quá trình chế biến cà phê, rang xay và đóng thành phẩm, bao bì bao gói dưới quy trình kiểm soát vô cùng nghiêm ngặt, chặt chẽ với sự hỗ trợ của các công nghệ tiên tiến nhất.

“Bản thân công ty hoàn toàn tự tin với dòng sản phẩm cà phê xuất khẩu đến những thị trường khó tính. Công ty đã có rất nhiều những buổi ra mắt, giới thiệu đến các khách hàng châu Âu để họ thẩm định và đã được đánh giá là sản phẩm có chất lượng cao. Tuy nhiên, để xuất khẩu sản phẩm thành công, doanh nghiệp vẫn cần phải hoàn thiện nhiều hơn nữa về mặt thủ tục, công nhận chứng nhận chất lượng để đáp ứng về mặt pháp lý, khi đó sản phẩm cà phê sẽ dễ dàng hơn khi xâm nhập thị trường châu Âu, Nhật Bản”, bà Trà cho biết.

Gợi ý kinh nghiệm tiếp cận và phát triển thị trường Nhật Bản, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường châu Á - châu Phi (Bộ Công Thương), ông Lê An Hải nhấn mạnh, Nhật Bản là thị trường yêu cầu cao về chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm… Do đó, các doanh nghiệp xuất khẩu phải hiểu biết các quy định, tiêu chuẩn vệ sinh an toàn  thực phẩm và thực tế kiểm dịch tại Nhật Bản, điều này sẽ giúp doanh nghiệp cung cấp được sản phẩm ổn định chất lượng, hạn chế bị trả lại hàng, rút ngắn thời gian kiểm dịch.

Ngoài ra, các doanh nghiệp Việt cần có sự kết nối giữa các doanh nghiệp logistics chuyên nhập khẩu và phân phối hàng hóa của Nhật Bản thông qua các đơn vị đầu mối. Hàng năm, các đơn vị đầu mối đều tổ chức các sự kiện xúc tiến thương mại, mời các nhà cung cấp, xuất khẩu đến để trao đổi về xu hướng tiêu dùng, nhu cầu sản phẩm nhập khẩu cũng như khuyến cáo cho các doanh nghiệp làm thế nào để xây dựng sản phẩm và xuất khẩu được vào thị trường Nhật Bản./.

An Nguyên

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

Ý kiến bình luận
Họ và tên
Email
Lời bình

/

Xác thực